ΤΑ «ΜΕΤΑ ΘΑΝΑΤΟΝ» ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΘΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ

Ο λεγόμενος «Μονοθεϊσμός» έχει επικρατήσει, εκεί που έχει επικρατήσει, με κύριο εργαλείο του την ομολογουμένως υπεραποδοτική διαχείριση του ανθρώπινου φόβου. Εκείνο που κατεξοχήν φοβούνται οι αφιλοσόφητοι άνθρωποι είναι η «απώλεια», η «ανυπαρξία» και όλοι οι ανάλογοι όροι που ωστόσο σε συμπαντικό επίπεδο στερούνται νοήματος, αφού τίποτε μέσα στο Είναι δεν μπορεί να «απωλεσθεί». Καμία απολύτως «απώλεια» δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσα σε ένα δεδομένο και άφθαρτο σύνολο, το οποίο απλώς φιλοξενεί μέσα του μία ατελείωτη αλλαγή μορφών και καταστάσεων.

Ο αφιλοσόφητος άνθρωπος στην πραγματικότητα αγωνιά για το εάν ή όχι θα απωλέσει το πρόσκαιρο όσο και ασήμαντο «εγώ» του. Ως συνέπεια αυτού, νοιώθει ανασφαλής και αναδιπλώνεται ακόμα περισσότερο προς την εξατομικευμένη προσωπικότητα, προσπαθώντας να «οχυρωθεί» πίσω από το αυθαίρετο σύμπλεγμα χαρακτηριστικών προσωπικότητας που εκλαμβάνει λανθασμένα ως εαυτό. Ενισχυτικός σε αυτού του είδους τις «οχυρώσεις» είναι ο Χριστιανισμός, μία Θρησκεία που προσανατολίζει τον πιστό να «σώσει» αποκλειστικά την «δική του» ψυχή (1).

Όλη αυτή όμως η κολοσσιαία αγωνία για μια μεταθανάτια ζωή θα φάνταζε όχι μόνον παράλογη αλλά και αρρωστημένη στα μάτια ενός αρχαίου Έλληνα, όσο τουλάχιστον παράλογη αλλά και αρρωστημένη φαντάζει και στα μάτια ενός σύγχρονου εθνικού: το ερώτημα περί αθανασίας ή όχι της ψυχής, δηλαδή της αόρατης αρχικής αιτίας των βιοφυσιολογικών εκδηλώσεων, απαντάται δίχως δισταγμό καταφατικά, όπως ακριβώς απαντάται το ερώτημα περί αθανασίας κάθε υλικής υπόστασης (από το ρήμα «υφίστημι») ενός άναρχου και ατελεύτητου υλικού Όλου. Η ψυχή είναι αθάνατη, αλλά και μη προσωπική και, κυρίως, δεν υπάρχει περί αυτής καμία απολύτως εκκρεμότητα για το εάν ή όχι θα… «σωθεί».

Σε όλες τις ελληνικές οντολογικές – φιλοσοφικές σχολές, εκείνο που έχει γίνει εμφανές στο επίπεδο της γήϊνης ζωής, δίνοντας την ζωή και την κίνηση στις θνητές υπάρξεις, μετά τον βιολογικό θάνατό τους περνάει στην αφάνεια, όπως το έχει όμορφα διατυπώσει ο Παρμενίδης (2), επιστρέφοντας στα Αθάνατα. Σε αυτό εξαντλεί το ενδιαφέρον της για τα «μετά θάνατον» πράγματα η Ελληνική Εθνική Θρησκεία, η οποία, αντίθετα από τους διαχειριστές των φοβιών των ανθρώπων, ασχολείται πρωτίστως με, και φυσικά τιμά, την ζωή. Η μη προσωπική ουσία του θνητού ανθρώπου, επιστρέφει μετά το βιολογικό τέλος του εκεί που ανήκει, δηλαδή στο Αιώνιο, το Τέλειο, το Μακάριο, το Φωτεινό. Δίχως περιφράσεις, ο θείος Ηράκλειτος το έχει πει σε όλους όσους έχουν την δυνατότητα να κατανοούν έναν στοιχειωδώς πυκνό λόγο: «ΑΘΑΝΑΤΟΙ ΘΝΗΤΟΙ, ΘΝΗΤΟΙ ΑΘΑΝΑΤΟΙ, ΖΩΝΤΕΣ ΤΟΝ ΕΚΕΙΝΩΝ ΘΑΝΑΤΟΝ, ΤΟΝ ΔΕ ΕΚΕΙΝΩΝ ΒΙΟΝ ΤΕΘΕΝΩΤΕΣ». Που πάει να πει ότι το Θείο περιοδικώς «ανασταίνεται» με τον θάνατο των θνητών όντων και «πεθαίνει» κάθε φορά που κατέρχεται σε αυτά για να εμψυχώσει την βιοφυσιολογική ύπαρξή τους.

Σε αρκετούς που δεν έχουν ασχοληθεί σε βάθος με την Ελληνική Κοσμοαντίληψη, υπάρχει η εσφαλμένη εντύπωση ότι οι διάφορες οντολογικές – φιλοσοφικές σχολές των εθνικών Ελλήνων (λ.χ. η κυρίαρχη των Υλοζωϊστών και οι διαφοροποιημένες πυθαγοροπλατωνική και ατομική) είχαν αλληλοσυγκρουόμενες θέσεις για την μετά τον βιολογικό θάνατο των θνητών πορεία της ψυχής. Τουναντίον, καμία τους δεν υποβίβασε την ψυχή σε κεντρική φιγούρα μίας ηθικοθρησκευτικής εσχατολογίας και καμία τους δεν απαξίωσε την παρούσα, απτή και πραγματική ζωή των θνητών όντων προς χάριν ενός «μεταθανάτιου» ονειροπολήματος ή κανονικού εκφοβισμού.

Στους Έλληνες, όπως προείπαμε, η μη προσωπική ουσία του θνητού ανθρώπου, επιστρέφει μετά το βιολογικό τέλος του στους κόσμους των Θεών. Σε αρκετά σημεία του υπέροχου εκείνου κειμένου του «Τα ες Εαυτόν», ο εστεμμένος φιλόσοφος Μάρκος Αυρήλιος τονίζει αυτή την στενότατη αλλά άγνωστη για τους αφιλοσόφητους συγγένεια: «να έχεις ασφαλή τον εσωτερικό σου δαίμονα από προσβολή και βλάβη… o Θεός που είναι μέσα σου να κυβερνά αληθινόν άνδρα, ηλικιωμένο, με διάνοια πολίτου, άρχοντα που έχει τακτοποιημένα τα δικά του και θέση πολεμιστή, που περιμένει έτοιμος το σύνθημα της αποχωρήσεως και ούτε όρκους χρειάζεται ούτε μαρτυρίες άλλων…. αν εκτελείς εκείνα που απαιτεί η κάθε στιγμή, ακολουθώντας τον ορθό λόγο με επιμέλεια, με θάρρος και καλή θέληση και χωρίς πάρεργα, τότε κρατείς τον δαίμονα του εαυτού σου διαρκώς αγνό, ωσάν να επρόκειτο άμεσα να τον επιστρέψεις… την ύπαρξή σου έλαβες ως μέρος ενός συνόλου. Θα εξαφανισθείς αργότερα μέσα σ’ εκείνο που σε γέννησε. Ή μάλλον θα μεταβληθείς και θ’ αναληφθείς στον Λόγο που σε δημιούργησε… Δεν είναι κακό ότι τα πράγματα μεταβάλλονται ούτε καλό ότι κάποια αποκτούν ύπαρξη από την μεταβολή…»

Πριν αναφερθούμε στην πλατωνική εικόνα για την αθανασία της ψυχής, θα ανοίξουμε εδώ μία σύντομη παρένθεση για ένα ακόμη λάθος που διαπράττουν όσοι δεν έχουν ασχοληθεί σε βάθος με την Ελληνική Κοσμοαντίληψη, και συγκεκριμένα για την αντίληψη της εικόνας του βασιλείου του Άδου όπως αυτό περιγράφεται στα ομηρικά έπη, αλλά και σε έργα της κλασικής εποχής, ως «παρόμοιου» με το ασαφές επέκεινα στο οποίο υποτίθεται, κατά τους χριστιανούς, ότι «ζουν» οι προσωπικές ψυχές των δικών τους νεκρών. Η εικόνα όμως του βασιλείου του Άδου είναι χρονικά παράλληλη με τις οντολογικές – φιλοσοφικές αντιλήψεις που με σαφήνεια τηρούν απόσταση από την αυταπάτη περί προσωπικών ψυχών. Αυτό που ζει στον Άδη δεν είναι η πραγματική ψυχή των τεθνεώτων, αλλά η «σκιά» της βιογραφίας τους, μία αποθήκευση τον «σκληρό δίσκο» του αιώνιου Όντως Όντος, που υπάρχει μόνον στο μέτρο που κάποιος θα έλθει να κάνει ένα «διπλό κλικ» επάνω της. Με μνημόνευση, με απόδοση τιμών, με τελετή…

Όπως έχει επισημάνει ο Ζαν Πιέρ Βερνάν, η αθανασία της ψυχής που απασχολεί τον Πλάτωνα, και εν γένει την πυθαγοροπλατωνική γραμμή θα συμπληρώναμε εμείς, δεν είναι παρά η αθανασία του ανώτερου τόπου της ψυχής, ως ενός αποσπάσματος της θεότητας, απαράλλακτα, έστω κι αν ο ανυποψίαστος αναγνώστης εκπλήσσεται, με τον «δαίμονα εαυτού» των, υλοζωϊστών στην βάση τους, Στωϊκών. Δεν πρόκειται για εξατομικευμένη αθανασία, για την αθανασία κάποιου περαστικού «εγώ», αλλά για την αθανασία του πραγματικού εαυτού ως αποσπάσματος της θεότητας. Ο ίδιος ο Πλάτων δηλώνει ότι οι ψυχές που διατηρούν δεσμούς με το σωματικό «εγώ» καταντούν φαντάσματα, και ο Βερνάν το επεξηγεί αρκετά γλαφυρά με τα ακόλουθα λόγια: «αυτές οι ψυχές… έμειναν υπερβολικά προσωπικές, υπερβολικά εξατομικευμένες και παράλληλα σωματοποιημένες. Συνεπώς, δεν μπορούν να σμίξουν με τα άστρα με τα οποία συγγενεύουν. Με άλλα λόγια, έργο της ψυχής δεν είναι να εκφράζει την ιδιαιτερότητα του καθενός από εμάς, αλλ’ αντίθετα να φροντίζει ώστε η ιδιαιτερότητα αυτή κάποια στιγμή να ξεπερνιέται, ώστε ο καθένας μας, στο τέρμα μιας καθαρής ζωής, να παραδίνεται σε ολόκληρο τον κόσμο και στο Θείον» (3).

Οι διάφορες οντολογικές – φιλοσοφικές σχολές μας λοιπόν συγκλίνουν στο ότι αυτό που ακολουθεί τον βιολογικό θάνατο είναι η ένωση του προσκαιροποιημένου αιώνιου με την πηγή του, όπως και τα σωματικά συστατικά κάνουν την δική τους επιστροφή στην κοινή ουσία που τροφοδοτεί τις επόμενες σωματικές πυκνώσεις που θα αναδείξουν νέα θνητά όντα. Καθίσταται σαφές λοιπόν ότι στην Ελληνική Εθνική Θρησκεία δεν υπάρχει χώρος για διαχειριστές του φόβου, αφού στο σχήμα που αυτή πρεσβεύει για τον κύκλο ζωή – θάνατος – ζωή δεν υπάρχει τίποτε απολύτως για να φοβηθεί κανείς. Εκτός αν κάποιοι έχουν φθάσει σε τέτοιο βαθμό πνευματικής διάλυσης που να κυριεύονται από φόβο στην ιδέα ενός ανθρώπου που είναι συγγενής των Θεών και ενός Όλου που δεν χωράει κανέναν υπερκείμενο δικτάτορα, λογιστή ή δεσμοφύλακα.

Βλάσης Γ. Ρασσιάς, 2011

(1) Αναλυτικά αυτή η διαδικασία περιγράφεται στο «Σημειώσεις επάνω στον Φόβο και την Αφοβία / Notizen uber die Angst und die Angstlosigkeit» του γράφοντος, εκδόσεις «Ανοιχτή Πόλη», Αθήνα, 2006

(2) «ΚΑΙ ΤΑ ΨΥΧΑΣ ΠΕΜΠΕΙΝ (Η ΔΑΙΜΩΝ Η ΠΑΝΤΑ ΚΥΒΕΡΝΑ) ΠΟΤΕ ΜΕΝ ΕΚ ΤΟΥ ΕΜΦΑΝΟΥΣ ΕΙΣ ΤΟ ΑΕΙΔΕΣ, ΠΟΤΕ ΔΕ ΑΝΑΠΑΛΙΝ».

(3) Στο «Οι Έλληνες, οι Ρωμαίοι και εμείς. Η επικαιρότητα του Αρχαίου Κόσμου», εκδόσεις «Αλεξάνδρεια», Αθήνα, 1992, σελ. 133  

THE "AFTER DEATH CONCEPT" IN THE HELLENIC ETHNIC RELIGION.

The so-called "Monotheism" has prevailed, where it has prevailed, with its main tool the admittedly efficient management of human fear. What the philosophical people are primarily afraid of is "loss", "non-existence" and all similar terms that, however, on a universal level are meaningless, since nothing in Being can be "lost". Absolutely no "loss" can take place in a given and indestructible whole, which simply houses within it an endless change of forms and situations.

The unphilosophical man is in fact anxious about whether or not he will lose his temporary as well as insignificant "I". As a result, he feels insecure and folds even more towards the individualized personality, trying to "fortify" himself behind the arbitrary set of personality traits that he mistakenly perceives as himself. Strengthening in this kind of "fortifications" is Christianity, a Religion that orients the believer to "save" exclusively "his" soul (1).

But all this colossal agony for an afterlife would seem not only irrational but also sick in the eyes of an ancient Greek, at least as irrational and sick it seems in the eyes of a modern nation: the question of immortality or not of the soul, that is, the invisible, original cause of biophysiological manifestations, is answered without hesitation in the affirmative, just as the question of the immortality of every material being (from the verb "subordinate") of an anarchic and infinite material of the Whole is answered. The soul is immortal, but also impersonal and, above all, there is absolutely no pending about whether or not it will be "saved".


In all the Greek ontological-philosophical schools, what has become apparent at the level of earthly life, giving life and movement to mortal beings, after their biological death passes into obscurity, as Parmenides has beautifully put it (2), returning to the Immortals. In this, the Hellenic Ethnic Religion exhausts its interest in the "after death" things, which, unlike the managers of human phobias, deals primarily with, and of course honors, life.

The non-personal essence of mortal man returns after his biological end to where he belongs, that is, to the Eternal, the Perfect, the Blessed, the Bright. Without definitions, Uncle Heraclitus said it to all those who have the ability to understand a fundamentally dense word: "IMMORTAL MORTALS, MORTALS IMMORTAL, LIVING THAT DEATH, NOT THAT LIFE." Which goes to say that the Divine is periodically "resurrected" with the death of mortal beings and "dies" every time he descends on them to animate their biophysiological existence.

To many who have not dealt in depth with the Greek worldview, there is a false impression that the various ontological-philosophical schools of the national Greeks (eg the dominant of the Zlozoists and the differentiated Pythagorean-Platonic and individual) had conflicting views. biological death of mortals course of the soul. On the contrary, none of them reduced the soul to a central figure of a moral-religious eschatology and none of them devalued the present, tangible and real life of mortal beings for the sake of a "posthumous" dream or normal intimidation.

To the Greeks, as we said before, the non-personal essence of mortal man returns after his biological end to the worlds of the Gods. In several passages of that wonderful text of "Ta es Eafton", the crowned philosopher Marcus Aurelius emphasizes this closeness but unknown to the unphilosophers: "to have your inner daimon safe from insult and harm; rules a real man, old, with a civil mind, a lord who has his own neat and a warrior position, who waits ready for the signal of departure and needs neither vows nor testimonies of others…. if you do what every moment demands, following the right word with diligence, courage and goodwill and without side effects, then you keep your own daimon constantly pure, as if you were to return it immediately; you took your existence as part of a of the whole. You will later disappear into the one who gave birth to you. you will probably change and ascend to the Word that created you… It is not bad that things change nor good that some acquire existence from the change… "

Before referring to the Platonic image of the immortality of the soul, we will open here a brief parenthesis for another mistake made by those who have not dealt in depth with the Greek worldview, and specifically for the perception of the image of the kingdom of Hades as described in Homeric epics, but also in works of the classical era, as "similar" to the vague hereafter in which, according to Christians, the personal souls of their own dead are supposed to "live". But the image of the kingdom of Hades is chronologically parallel to the ontological-philosophical conceptions that clearly keep a distance from the delusion about personal souls. What lives in Hades is not the real soul of the downtrodden, but the "shadow" of their biography, a storage of the "hard drive" of the eternal Being, which exists only to the extent that one comes to make a "double click" on her. By commemoration, by honoring, by ceremony…

As Jean-Pierre Vernan has pointed out, the immortality of the soul that concerns Plato, and the Pythagorean-Platonic line in general, we would complete, is nothing but the immortality of the higher place of the soul, as a fragment of the deity, invariably, even if unsuspecting reader is surprised, with the "daimon himself" of the materialists at their base, the Stoics. It is not about individualized immortality, about the immortality of a transient "I", but about the immortality of the real self as a fragment of divinity. Plato himself states that souls who maintain ties with the bodily "I" become ghosts, and Vernan explains it quite eloquently with the following words: "these souls… remained too personal, too individualized and at the same time embodied. Therefore, they cannot mingle with the stars with which they are related. In other words, the work of the soul is not to express the uniqueness of each of us, but instead to ensure that this uniqueness is overcome at some point, so that each of us, at the end of a pure life, surrenders to the whole world and to the Divine ”(3).

Our various ontological-philosophical schools therefore converge on the fact that what follows biological death is the union of the temporal eternal with its source, just as the bodily components make their own return to the common substance that feeds the next bodily densities that will emerge. new mortal beings. It becomes clear, then, that in the Greek National Religion there is no room for managers of fear, since in the form it advocates for the life-death-life cycle, there is absolutely nothing to fear. Unless some have reached such a level of spiritual dissolution that they are overwhelmed with fear at the idea of ​​a man who is related to the Gods and an Whole who does not fit any supreme dictator, accountant or jailer.

Vlasis G. Rassias, 2011

(1) This process is described in detail in "Notes on Fear and Afobia / Notizen uber die Angst und die Angstlosigkeit" by the author, "Open City" publications, Athens, 2006

(2) "AND THE SOULS OF PEBE (THE DAIMON OR ALWAYS GOVERNMENT) NEVER FROM THE APPEARANCE IN THE EAGLE, NEVER LET THERE."

(3) In "The Greeks, the Romans and us. The topicality of the Ancient World "," Alexandria "publications, Athens, 1992, p. 133

Question:

Good evening or good morning to all. I would like to ask something I do not know. I lost my grandmother a while ago. As a Hellenic ethnic  I do not know what the right way to mourn her is?

Did the Christians when in mourning and attending a funeral wear black, did they take this tradition from the Greeks or is it their own creation?

Ερώτηση:

Καλησπέρα ή καλημέρα σε όλους. Θα ήθελα να ρωτήσω κάτι που δεν ξέρω. Πριν λίγο έχασα τη γιαγιά μου. Ως Έλληνας Εθνικός δεν ξέρω ποιος είναι ο σωστός τρόπος να τη θρηνήσω.

Οι χριστιανοί όταν θρηνούν και παρευρεθούν σε μια κηδεία φορούν μαύρα, πήραν αυτή την παράδοση από τους Έλληνες ή είναι δικό τους δημιούργημα;

Answer:

What the Christian church follows, it took from the Greeks. The 40 days after the death are the most important, in order to help the soul in its posthumous journey ... A flame lit and an open vessel with clean water for at least 40 days. After a memorial service in 6 months and a year, with offers of kolyva (wheat of Dimitra and pomegranate of Persephone).

The black robes (black clothes) were a point of mourning for the ancient Greeks also.

Απάντηση:

Αυτά που ακολουθεί η χριστιανική εκκλησία, τα πήρε από τους Έλληνες. Οι 40 μέρες μετά την αποβίωση είναι οι πιο σημαντικές, ώστε να βοηθηθεί η ψυχή στο μεταθανάτιο ταξείδι της... Μια φλόγα αναμμένη κι ένα ανοιχτό σκεύος με καθαρό νερό επί 40 μέρες τουλάχιστον. Μετά ένα μνημόσυνο στο 6μηνο και στον χρόνο, με προσφορές κολλύβων (στάρι της Δήμητρας και ρόδι της Περσεφόνης).

Τα μελανά ιμάτια (μαύρα ρούχα) ήταν σημείο πένθους και για τους αρχαίους Έλληνες. 

The Jews, Muslims and Christians believe that god created man in his own image. Can my friends of these Abrahamic religions please define and describe their god?

 

What nonsense is this? Elsewhere they claim that he is a spirit and in the Torah, claims are made that Moses saw the face of Yahweh and many other characters of the Torah say they saw the footprints of Yahweh and the ancient Jews say that they supposedly had continuous discussions and arguments with their god YAHWEH.

 

 

Οι Εβραίοι, οι Μουσουλμάνοι και οι Χριστιανοί πιστεύουν ότι ο θεός δημιούργησε τον άνθρωπο κατ' εικόνα του. Μπορούν οι φίλοι μου αυτών των Αβρααμικών θρησκειών να ορίσουν και να περιγράψουν τον θεό τους;

 

Τι ανοησία είναι αυτή; Αλλού ισχυρίζονται ότι είναι πνεύμα και στην Τορά, ισχυρίζονται ότι ο Μωυσής είδε το πρόσωπο του Γιαχβέ και πολλοί άλλοι χαρακτήρες της Τορά λένε ότι είδαν τα ίχνη (πατημασιές) του Γιαχβέ και οι αρχαίοι Εβραίοι υποτίθεται λένε ότι είχαν συνεχείς συζητήσεις και διαφωνίες με τον θεό τους ΓΙΑΧΒΕ.

Μια άλλη άποψη...

Another point of view...

Λέμε στους Χριστιανούς φίλους μας και σε εκείνους των άλλων Αβρααμικών θρησκειών, ότι δεν υπάρχει ούτε μία απόδειξη για μια μεταθανάτια ζωή (μετά θάνατο).

Δεν υπάρχει ούτε ένα ίχνος απόδειξης για έναν υποτιθέμενο Παράδεισο και Κόλαση.

* Ας είμαστε ειλικρινείς, ξέρει κανείς την αλήθεια για τη μεταθανάτια ζωή;;;

Η όμορφη και ρομαντική άποψη των αρχαίων Ελλήνων...

Ο Ύπνος και ο Θάνατος συμβόλιζαν αντίστοιχες θεότητες στην ελληνική μυθολογία και ήταν δίδυμα αδέλφια [«ὕπνῳ καὶ θανάτῳ διδυμάοσιν», Όμηρος, Οδύσσεια, Ραψωδία Π 672]. Για τους αρχαίους Έλληνες που δεν πίστευαν σε ζωή μετά το θάνατο, ο θάνατος είναι ένας αιώνιος ύπνος [«αἰὲν ὕπνον» (ΣΟΦΟΚΛΗΣ, Οἰδίπους ἐπὶ Κολωνῷ)] και ανυπαρξία. Ο θάνατος φέρνει στους ζωντανούς τον μακρύ αιώνιο ύπνο [«τὸν μακρὸν ζώιοισι φέρων αἰώνιον ὕπνον» (Ορφικός Ύμνος Θανάτου)]. Πολύ παραστατικά οι Έλληνες φαντασιώθηκαν αυτή την ανυπαρξία μετά το φυσικό θάνατο ως τον Κάτω Κόσμο του Άδη που καμία σχέση δεν έχει με μεταθάνατο ζωή οιουδήποτε είδους. Ο Κάτω Κόσμος του Άδη είναι απλά μια φανταστική τοποθεσία που έπλασαν οι αρχαίοι Έλληνες, είναι το Βασίλειο των Νεκρών όπως το αντιλαμβάνονταν εκείνοι που ήταν ακόμη ζωντανοί. Οι νεκροί δεν διαχωρίζονται σε τυχερούς (αναμάρτητους) που πηγαίνουν σε παράδεισο, και σε άτυχους (αμαρτωλούς) που πηγαίνουν στην κόλαση, αλλά όλοι ανεξαιρέτως καταλήγουν σε μια κοινή ανυπαρξία. Γι' αυτό οι Έλληνες αναζητούσαν την αθανασία αποκλειστικά και μόνον στην υστεροφημία μέσα από σπουδαίες πράξεις εν ζωή. Για τους Έλληνες είναι αρκετός ο διαχωρισμός μεταξύ εκείνων που μετά το θάνατό τους αφήνουν πίσω μια σπουδαία, μια καλή φήμη, και εκείνων που αφήνουν μια κακή φήμη. Έτσι γίνεται μεν μια διάκριση, απλά και μόνον ανάμεσα σε ενάρετους και μη, αλλά ελάχιστη σημασία έχει αυτό στον Κόσμο του Άδη. Γιατί κανένας νεκρός, ήρωας ή μη, καλός ή κακός, δεν είναι χαρούμενος στον κάτω κόσμο, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν ζει πια! Τα Τάρταρα δεν έχουν σχέση με κόλαση, αλλά είναι ο τόπος όπου οι θεοί φυλάκισαν τους Τιτάνες και έριξαν τους Γίγαντες μετά την νίκη τους επί αυτών. Τα Ηλύσια Πεδία δεν είναι ένας παράδεισος για όλους, αλλά ο τόπος που οι θεοί επιφυλάσσουν για πολύ λίγους εκλεκτούς, κυρίως ήρωες, όχι για τους απλούς θνητούς, οι οποίοι χωρίς εξαίρεση καταλήγουν στον σκοτεινό Άδη. Γιατί όλα αυτά ανήκουν στον Κάτω Κόσμο, όπου βρίσκονται ΜΟΝΟ νεκροί και ΔΕΝ υπάρχει καμιά ζωή.
Σε αυτό το πλαίσιο, το πόση αξία έχει η ζωή μας σε σχέση με την ομολογημένη ανυπαρξία του θανάτου, μας τη δίνει ο Όμηρος όταν ο Οδυσσέας συναντά τον Αχιλλέα στον Άδη. Ενώ ο Οδυσσέας θεωρεί τον Αχιλλέα ευτυχή που παραμένει βασιλιάς στον κάτω κόσμο εκείνος του απαντά ότι δεν θέλει να ακούει για θάνατο. Ότι θα προτιμούσε να ζει και να είναι ένας εργάτης σε αγρούς φτωχού κτηματία που θα του έδινε μικρή αμοιβή, παρά νεκρός, έστω και βασιλιάς (Οδύσσεια, Ραψωδία Λ 467). Στον Άδη δεν υπάρχει ζωή! Μόνο νεκροί και ανυπαρξία. Και σε αντίθεση με αυτό το σκότος του θανάτου γράφει ο Ευριπίδης πόσο γλυκό είναι για τους ανθρώπους να βλέπουν το φως της ζωής, ενώ το μετά τη ζωή, ο θάνατος, είναι ανυπαρξία [Ἰφιγένεια ἡ ἐν Αὐλίδι: «τό φῶς τόδ᾿ ἀνθρώποισιν ἥδιστον βλέπειν, τά νέρθε δ᾿ οὐδέν»].
Σαν τα φύλλα των δέντρων οι γενιές των ανθρώπων, λέει πάλι ο Όμηρος, και συνοψίζει με μια τέλεια παρομοίωση αυτή την άποψη περί ανυπαρξίας μετά το θάνατο. Γεννιόμαστε και πεθαίνουμε όπως ανθίζουν και πέφτουν τα φύλλα! (Ιλιάδα, Ραψωδία Ζ 145: «Και των θνητών η γενεά των φύλλων ομοιάζει· των φύλλων άλλα ο άνεμος χάμω σκορπά και άλλα φυτρώνουν, όταν η άνοιξη τα δένδρ᾽ αναχλωραίνει· και των θνητών μια γενεά φυτρώνει και άλλη πεθαίνει»). [«οἵη περ φύλλων γενεή, τοίη δὲ καὶ ἀνδρῶν. φύλλα τὰ μέν τ᾽ ἄνεμος χαμάδις χέει, ἄλλα δέ θ᾽ ὕλη τηλεθόωσα φύει, ἔαρος δ᾽ ἐπιγίγνεται ὥρη· ὣς ἀνδρῶν γενεὴ ἡ μὲν φύει ἡ δ᾽ ἀπολήγει»].
Έτσι, ενώ οι Έλληνες προσπαθούσαν να βρουν παρηγοριά και να ξεπεράσουν το φόβο του θανάτου με τη φαντασία και τους μύθους τους, εντούτοις ποτέ δεν κατέφυγαν σε εντελώς αφύσικες επινοήσεις.

* Ο Δημήτρης Λιαντίνης είπε χαρακτηριστικά «οι Έλληνες δεν καταδέχτηκαν να κοροϊδέψουν τον εαυτό τους. Αρνηθήκανε να αυτοεξευτελιστούν».


* Η Ελληνική Εθνική Θρησκεία ενδιαφέρεται κυρίως για θέματα που αφορούν όσο ζούμε.

* Η φιλοσοφία μιλάει για τη μετά θάνατον ζωή και δίνει τις δικές της φιλοσοφικές εξηγήσεις.

* «Αυτό που αφήνεις πίσω δεν είναι αυτό που είναι χαραγμένο σε πέτρινα μνημεία, αλλά αυτό που υφαίνεται στις ζωές των άλλων».
Περικλής


...................................................

Μια άλλη άποψη...

Another point of view...

We say to our Christian friends and to those of the other Abrahamic religions, that there is not one shred of evidence of an afterlife (after death).

There is not one shred of evidence of a supposed Heaven and Hell.

* Let’s be honest, does anyone really know the truth about the afterlife?

The beautiful and romantic view of the ancient Greeks....

Sleep and Death symbolized corresponding deities in Greek mythology and were twin brothers ["sleep and death didymaosin", Homer, Odyssey, Rhapsody P 672]. For the ancient Greeks who did not believe in life after death, death is an eternal sleep ["αἰὲν ὠπνον" (SOPHOKLES, Oedipus ἐπὶ Kolonῷ)] and non-existence. Death brings to the living the long eternal sleep ["τὸν μακρον ζοιοισι φερον ἰονιον υπνον" (Orphic Hymn of Death)]. Very figuratively the Greeks imagined this non-existence after natural death as the Underworld of Hades which has nothing to do with afterlife of any kind. The Underworld of Hades is simply a fictional location created by the ancient Greeks; it is the Realm of the Dead as perceived by those who were still alive. The dead are not divided into the lucky (sinless) who go to heaven, and the unlucky (sinners) who go to hell, but all without exception end up in a common non-existence. That is why the Greeks sought immortality exclusively and only in hindsight through great deeds in life. For the Greeks it is enough to distinguish between those who leave behind a great, good reputation after their death, and those who leave a bad reputation. Thus a distinction is made, simply and only between virtuous and non-virtuous, but this has little importance in the World of Hades. Because no dead person, hero or non-hero, good or bad, is happy in the underworld, for the simple reason that they are no longer alive! Tartarus is not related to hell, but is the place where the gods imprisoned the Titans and threw the Giants after their victory over them. The Elysian Fields is not a paradise for everyone, but the place that the gods reserve for a very select few, mostly heroes, not for mere mortals, who without exception end up in dark Hades. Because all these belong to the Underworld, where ONLY the dead are found and there is NO life.
In this context, how much value our life has in relation to the avowed non-existence of death is given to us by Homer when Odysseus meets Achilles in Hades. While Odysseus considers Achilles happy to remain king in the underworld, he replies that he does not want to hear about death. That he would rather live and be a laborer in the fields of a poor landowner who would pay him little, than dead, even if he were a king (Odyssey, Rhapsody L 467). There is no life in Hades! Only dead and non-existence. And in contrast to this darkness of death, Euripides writes how sweet it is for people to see the light of life, while the afterlife, death, is non-existence , ta nerthe d᾿ odeden"].
Like the leaves of trees are the generations of men, says Homer again, and he sums up with a perfect simile this view of non-existence after death. We are born and die as leaves bloom and fall! (Iliad, Rhapsody G 145: "And of mortals the generation of leaves is alike; of leaves the wind scatters and others grow, when spring turns the trees green; and of mortals one generation grows and another dies"). ["as is the generation of leaves, so also of men. The wind blows the leaves, but the material does not grow, the year does not end in time;
Thus, while the Greeks tried to find solace and overcome the fear of death by their imaginations and myths, they never, however, resorted to completely unnatural inventions.

* Dimitris Liantinis characteristically said "the Greeks did not allow themselves to be made fun of. They refused to humiliate themselves."


* The Hellenic Ethnic Religion is mainly interested in matters relating to while we are alive.

* Philosophy talks about the afterlife and gives its own philosophical explanations.

* "What you leave behind is not what is engraved in stone monuments, but what is woven into the lives of others."

Pericles